ในยุคที่เทคโนโลยีเปิดโอกาสให้คนทำงานจากที่ไหนก็ได้ “อาชีพอิสระ” หรือ “ฟรีแลนซ์” จึงกลายเป็นทางเลือกที่หลายคนหันมาให้ความสนใจ ด้วยเสน่ห์ของการทำงานที่ยืดหยุ่น เลือกงานได้เอง และไม่ต้องยึดติดกับเวลาทำงานแบบ 9 โมงเช้าถึง 5 โมงเย็น แต่ก็มีหลายคำถามตามมาว่าอาชีพนี้แตกต่างจากมนุษย์เงินเดือนอย่างไร ทั้งในแง่ของรายได้ ความมั่นคง และโอกาสในการเติบโต บทความนี้จะพาคุณไปทำความเข้าใจให้ชัดเจนว่า “ฟรีแลนซ์” คืออะไรกันแน่ แตกต่างจากมนุษย์เงินเดือนในจุดไหน และเหมาะกับใครมากที่สุด
อาชีพอิสระ ฟรีแลนซ์ คืออะไร ต่างกับมนุษย์เงินเดือนอย่างไร
อาชีพอิสระ หรือ ฟรีแลนซ์ คือกลุ่มคนที่ทำงานโดยไม่ขึ้นตรงกับบริษัทใดบริษัทหนึ่ง มีความยืดหยุ่นในการเลือกงาน ทำงานเป็นโปรเจกต์ หรือรับงานเป็นจ๊อบ รายได้อาจไม่แน่นอน แต่สามารถหารายได้จากหลายช่องทางพร้อมกันได้ ต่างจาก มนุษย์เงินเดือน ที่มีรายได้ประจำทุกเดือน รับเงินจากนายจ้างเพียงรายเดียว และมีสวัสดิการช่วยเหลือตามระบบงานประจำ
ในแง่ของการขอสินเชื่อ มนุษย์เงินเดือนจะมี สลิปเงินเดือน, หนังสือรับรองเงินเดือน และการเดินบัญชีที่แสดงรายรับแน่นอน ทำให้ธนาคารประเมินความสามารถในการชำระหนี้ได้ง่ายกว่า ขณะที่อาชีพอิสระอาจไม่มีเอกสารเหล่านี้ ทำให้ต้องใช้ทางเลือกอื่น เช่น รายการเดินบัญชี, รายการโอนเงินจากลูกค้า, เอกสารเสียภาษี (50 ทวิ) หรือสัญญาจ้างงาน มาใช้แสดงรายได้แทน
ด้วยเหตุนี้ การสมัครขอสินเชื่อของอาชีพอิสระจึงต้องอาศัยการเตรียมตัวมากกว่า และควรเลือกผู้ให้กู้ที่รับพิจารณารายได้จากปัจจัยอื่น
ทำไมอาชีพอิสระถึงขอสินเชื่อยาก
สาเหตุหลักที่ทำให้อาชีพอิสระขอสินเชื่อยาก คือ ความไม่สม่ำเสมอของรายได้ สถาบันการเงินมักมองว่าอาชีพเหล่านี้มีความเสี่ยงสูงกว่ามนุษย์เงินเดือน เนื่องจากไม่มีหลักฐานรายได้ที่แน่นอนเหมือนสลิปเงินเดือน ทำให้ยากต่อการประเมินความสามารถในการชำระหนี้ นอกจากนี้ การขาดเครดิตบูโรที่ชัดเจน หรือประวัติการเงินที่ไม่ต่อเนื่อง ก็เป็นอีกปัจจัยที่ทำให้สถาบันการเงินลังเลที่จะอนุมัติสินเชื่อให้ แม้จะมีรายได้รวมสูง แต่หากไม่สม่ำเสมอ ก็ยังถือเป็นความความเสี่ยงที่ผู้ให้กู้ต้องพิจารณา
แหล่งขอสินเชื่อ ไม่ใช้สลิปเงินเดือน
แม้ว่าอาชีพฟรีแลนซ์จะมีข้อจำกัดด้านเอกสารทางการเงิน แต่ก็ยังมีแหล่งเงินกู้บางประเภทที่พิจารณาการให้สินเชื่อด้วยวิธีอื่น โดยเน้นที่ความสามารถในการชำระหนี้และหลักฐานที่สามารถยืนยันรายได้ของคุณได้ แหล่งเงินกู้เหล่านี้เข้าใจถึงลักษณะเฉพาะของอาชีพอิสระ และมีการปรับเงื่อนไขให้ยืดหยุ่นมากขึ้น เพื่อให้ฟรีแลนซ์สามารถเข้าถึงแหล่งเงินทุนที่จำเป็นได้ โดยไม่จำเป็นต้องใช้สลิปเงินเดือนเสมอไป เพียงแต่ต้องมีการเตรียมตัวและเอกสารที่แตกต่างจากมนุษย์เงินเดือน เนื่องจากไม่มีสลิปเงินเดือนที่แสดงรายได้ประจำที่แน่นอน โดยจุดสำคัญคือ การแสดงให้สถาบันการเงินเห็นถึงความสามารถในการชำระหนี้และความสม่ำเสมอของรายได้
แอปกู้เงิน
แอปกู้เงิน คือแพลตฟอร์มสินเชื่อออนไลน์ที่พัฒนาขึ้นเพื่อตอบโจทย์ความต้องการเงินด่วนของคนยุคใหม่ โดยเฉพาะอาชีพอิสระที่ต้องการความรวดเร็วและไม่ยุ่งยากในการยื่นเอกสาร จุดเด่นคือการอนุมัติที่รวดเร็ว ใช้เอกสารน้อย หรือบางแห่งอาจใช้เพียงข้อมูลจากบัตรประชาชนและข้อมูลส่วนตัวบางอย่างผ่านแอปพลิเคชัน ทำให้เป็นแหล่งยืมเงินด่วนที่เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการสภาพคล่องเร่งด่วน โดยพิจารณาจากข้อมูลทางเลือกอื่นๆ เช่น พฤติกรรมการใช้จ่าย แทนสลิปเงินเดือนแบบดั้งเดิม ปัจจุบันมีแอปพลิเคชันสินเชื่อที่ถูกกฎหมายหลายแห่งที่ออกแบบมาเพื่อรองรับกลุ่มฟรีแลนซ์โดยเฉพาะ เช่น FINNIX, LINE BK , Money Hub เป็นต้น
กู้เงินกับธนาคาร
ปัจจุบัน ธนาคาร หลายแห่งเริ่มปรับตัวและมีผลิตภัณฑ์สินเชื่อที่ออกแบบมาสำหรับอาชีพอิสระมากขึ้น แม้จะยังคงเข้มงวดกว่าสินเชื่อสำหรับมนุษย์เงินเดือน แต่ก็มีทางเลือกเช่น สินเชื่อส่วนบุคคลสำหรับอาชีพอิสระ หรือ สินเชื่อหมุนเวียน ที่พิจารณาจากบัญชีเดินสะพัดย้อนหลัง หรือหลักฐานการประกอบอาชีพอื่นๆ แทนสลิปเงินเดือน การกู้เงินกับธนาคารมีข้อดีคือความน่าเชื่อถือ อัตราดอกเบี้ยที่อาจจะต่ำกว่า และมีระยะเวลาผ่อนชำระที่ยืดหยุ่นกว่าเมื่อเทียบกับแหล่งเงินทุนนอกระบบ ธนาคารหลายแห่งเริ่มมีผลิตภัณฑ์สินเชื่อส่วนบุคคลสำหรับอาชีพอิสระมากขึ้น โดยพิจารณาจากเอกสารแสดงรายได้อื่นๆ เช่น รายการเดินบัญชีย้อนหลัง (Statement) หรือหลักฐานการว่าจ้างงาน เพื่อประเมินความสามารถในการชำระหนี้
สินเชื่อรถแลกเงิน
สินเชื่อรถแลกเงิน เป็นอีกทางเลือกที่น่าสนใจสำหรับผู้ที่มีรถยนต์เป็นของตนเอง โดยคุณสามารถนำรถของคุณมาเป็นหลักประกันเพื่อขอสินเชื่อได้ โดยยังคงมีสิทธิ์ใช้รถได้ตามปกติ สินเชื่อประเภทนี้เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการเงินก้อนใหญ่ในระยะเวลาอันรวดเร็ว และมีรถยนต์เป็นสินทรัพย์ การพิจารณาสินเชื่อจะขึ้นอยู่กับมูลค่าของรถยนต์และเงื่อนไขของผู้ให้บริการเป็นหลัก ทำให้ผู้ที่ไม่มีสลิปเงินเดือนก็สามารถเข้าถึงแหล่งเงินทุนนี้ได้ง่ายขึ้น [NS1] โดยสามารถนำรถมาเป็นหลักประกันเพื่อขอสินเชื่อได้ แม้ไม่มีสลิปเงินเดือนก็สามารถทำได้
สินเชื่อส่วนบุคคล
สินเชื่อส่วนบุคคล โดยทั่วไปคือสินเชื่อที่ไม่ต้องใช้หลักทรัพย์ค้ำประกัน โดยการพิจารณาจะขึ้นอยู่กับความน่าเชื่อถือและประวัติทางการเงินของผู้กู้เป็นหลัก แม้ว่าโดยปกติจะเน้นที่ผู้มีรายได้ประจำ แต่ปัจจุบันมีหลายสถาบันการเงินที่เริ่มเปิดโอกาสให้กับอาชีพอิสระ โดยพิจารณาจากเอกสารแสดงรายได้อื่นๆ เช่น รายการเดินบัญชีย้อนหลัง บิลค่าจ้าง หรือสัญญาการทำงาน การอนุมัติสินเชื่อส่วนบุคคลช่วยให้ผู้กู้มีเงินสดไปใช้จ่ายตามความต้องการได้อย่างยืดหยุ่น แม้โดยทั่วไปจะเน้นผู้มีรายได้ประจำ แต่ปัจจุบันธนาคารและสถาบันการเงินที่ไม่ใช่ธนาคาร (Non-Bank) ก็มีสินเชื่อส่วนบุคคลที่ยืดหยุ่นมากขึ้นสำหรับอาชีพอิสระ โดยพิจารณาจากเอกสารแสดงรายได้อื่น ๆ ที่แสดงถึงความสามารถในการชำระหนี้
โรงรับจำนำ
โรงรับจำนำ เป็นแหล่งเงินกู้ที่เก่าแก่และยังคงเป็นทางเลือกที่ดีสำหรับผู้ที่ต้องการเงินด่วนมากๆ และมีทรัพย์สินมีค่าที่สามารถนำมาจำนำได้ ไม่ว่าจะเป็นทองคำ เครื่องประดับ นาฬิกา หรืออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ต่างๆ จุดเด่นคือความรวดเร็วในการอนุมัติเงิน ไม่ต้องตรวจสอบประวัติเครดิตบูโร และไม่จำเป็นต้องมีสลิปเงินเดือน เพียงแค่นำทรัพย์สินมาประเมินมูลค่าและรับเงินไปใช้ได้ทันที นับเป็นตัวช่วยที่ดีสำหรับสถานการณ์ฉุกเฉิน โรงรับจำนำเป็นทางเลือกที่ถูกต้องสำหรับผู้ที่ต้องการเงินด่วนและมีทรัพย์สินมีค่า โดยไม่ต้องพึ่งเอกสารรายได้หรือเครดิตบูโร นับเป็นแหล่งเงินที่เข้าถึงง่ายและรวดเร็ว
วิธีเตรียมตัวขอสินเชื่อสำหรับคนทำอาชีพอิสระ
แม้ไม่มีสลิปเงินเดือน แต่การเตรียมตัวอย่างถูกต้องและรอบคอบสามารถเพิ่มโอกาสในการได้รับการอนุมัติสินเชื่อได้ ลองทำตามขั้นตอนและเทคนิคเหล่านี้:
1. เตรียมเอกสารให้เรียบร้อย
การมีเอกสารแสดงรายได้และความสามารถในการชำระหนี้ที่ชัดเจน ช่วยให้ธนาคารหรือผู้ให้กู้พิจารณาได้ง่ายขึ้น
เอกสารสำคัญที่ควรเตรียม ได้แก่
- รายการเดินบัญชีธนาคาร (Statement) อย่างน้อย ย้อนหลัง 6 เดือน
- หลักฐานการโอนเงินจากลูกค้า เช่น สลิปโอน/อินวอยซ์จากแพลตฟอร์ม เช่น Fastwork, Upwork
- สัญญาว่าจ้างงานหรือเอกสารที่แสดงความต่อเนื่องของรายได้
- เอกสารเสียภาษี เช่น แบบ ภ.ง.ด.90 หรือ 50 ทวิ (ถ้ามี)
- สำเนาทะเบียนบ้าน + บัตรประชาชน
- หลักฐานทรัพย์สิน เช่น โฉนดที่ดิน, เล่มทะเบียนรถ (หากใช้ค้ำประกัน)
เทคนิคเสริม:
หากมีบัญชีมากกว่า 1 บัญชี ให้รวมยอดรายได้ทั้งหมดแล้วทำสรุปให้เข้าใจง่าย เช่น Excel รายได้แต่ละเดือนแนบไปด้วย จะช่วยให้เจ้าหน้าที่เข้าใจภาพรวมการเงินของคุณได้ชัดเจนยิ่งขึ้น
2. สร้างเครดิตทางการเงิน
สถาบันการเงินมักใช้ข้อมูลจาก เครดิตบูโร ในการพิจารณา ดังนั้นการมีประวัติเครดิตที่ดีเป็นอีกหนึ่งปัจจัยสำคัญ
เทคนิคการสร้างเครดิต:
- สมัครบัตรเครดิตที่เหมาะกับฟรีแลนซ์ และใช้อย่างสม่ำเสมอ
- จ่ายบัตรเครดิตตรงเวลา และไม่ใช้วงเงินเต็ม 100%
- หลีกเลี่ยงการค้างชำระ หรือผิดนัดการผ่อนสินเชื่อใด ๆ
- เช็กเครดิตของตัวเองกับ เครดิตบูโร เพื่อให้แน่ใจว่าไม่มีข้อมูลผิดพลาด
ตัวอย่าง:
หากมีบัตรเครดิตที่ใช้จ่ายประจำ เช่น ซื้อของ, เติมน้ำมัน, หรือจ่ายค่าเน็ต ลองใช้บัตรจ่ายเหล่านี้แล้วจ่ายคืนตรงเวลา จะช่วยสร้างประวัติเครดิตที่ดีได้
3. วางแผนการเงินให้มีวินัย
การแสดงให้เห็นว่าเรามีรายได้สม่ำเสมอและบริหารเงินได้ดี จะทำให้ผู้ให้กู้มั่นใจมากขึ้น
เทคนิคจัดการการเงิน:
- เปิดบัญชีแยกรับรายได้งานฟรีแลนซ์โดยเฉพาะ เพื่อแสดงรายรับที่ชัดเจน
- บันทึกรายรับ-รายจ่ายเป็นประจำผ่านแอป หรือ Google Sheet
- พยายามมีเงินเหลือในบัญชีทุกเดือน (ไม่ติดลบ) เพื่อสะท้อนสภาพคล่อง
4. เลือกแหล่งสินเชื่อที่เข้าใจอาชีพอิสระ
ไม่ใช่ทุกสถาบันจะเข้าใจคนทำอาชีพอิสระ ดังนั้นควรเลือกผู้ให้บริการที่ยืดหยุ่นในเกณฑ์ เช่น:
- แอปกู้เงินถูกกฎหมาย อย่าง FINNIX
- ธนาคารที่มีสินเชื่ออาชีพอิสระโดยเฉพาะ เช่น ไทยพาณิชย์, กรุงศรี
- สินเชื่อนาโนไฟแนนซ์ หรือสินเชื่อแบบไม่มีหลักประกัน ที่ไม่ขอสลิปเงินเดือน
5. ยื่นขอในช่วงที่ฐานะการเงินดูดี
เลือกช่วงที่รายได้เข้าอย่างต่อเนื่อง หรือช่วงที่เพิ่งได้รับโปรเจกต์ใหญ่ จะช่วยให้ Statement ดูน่าเชื่อถือ และลดโอกาสถูกปฏิเสธ
สรุปบทความ
การขอสินเชื่อสำหรับอาชีพอิสระอาจดูเป็นเรื่องยากในสายตาหลายคน เพราะไม่มีสลิปเงินเดือนหรือรายได้ที่แน่นอนเหมือนมนุษย์เงินเดือน แต่หากเข้าใจเงื่อนไขและเตรียมตัวให้พร้อม ก็สามารถเข้าถึงแหล่งเงินทุนได้ไม่ยาก ไม่ว่าจะเป็นแอปกู้เงิน ธนาคารที่รองรับอาชีพอิสระ หรือสินเชื่อรถแลกเงินและโรงรับจำนำ ขอเพียงแสดงให้เห็นถึงรายได้ที่สม่ำเสมอ มีวินัยทางการเงิน และเลือกแหล่งกู้ที่เข้าใจรูปแบบอาชีพ โอกาสได้รับอนุมัติก็อยู่ไม่ไกลเกินไป
สำหรับผู้ที่ต้องการเงินด่วน FINNIX มีบริการสินเชื่อนาโนไฟแนนซ์ผ่านแอปกู้เงิน ปลอดภัย ถูกกฎหมาย สมัครง่ายเพียงใช้มือถือเครื่องเดียว อนุมัติไวสุดใน 5 วินาที หากยืม 1 หมื่นบาทจะคิดดอกเบี้ยเพียงวันละ 9 บาท* วงเงินสูงสุด 100,000 บาท เลือกจ่ายได้ตามกำลัง
(กู้เท่าที่จำเป็นและชำระคืนไหว | ดอกเบี้ย 33% ต่อปี)
(*คำนวณจากเงินต้น 10,000 บาท ที่อัตราดอกเบี้ย 33% ต่อปี)